Thánh Têrêsa Avila, Bậc Thầy Của Cầu Nguyện Và Của Kinh Nghiệm Kết Hợp Thần Nhiệm (15.10.2024 Thứ Ba tuần XXVIII Thường Niên)
Ngày đăng: Tháng mười 14, 2024Thánh Têrêsa Avila, nhà Cải cách Cát minh hồi thế kỷ 16, đã sớm vượt ra ngoài khung cảnh Cát minh và trở thành một tượng đài ‘kinh nghiệm tâm linh’ của toàn Giáo hội. Ngài được nhìn nhận là một bậc thầy kiệt xuất về cầu nguyện, cách riêng tâm nguyện (mà chúng ta thường gọi là nguyện gẫm, suy niệm, chiêm niệm). Theo sự nhìn nhận này, Têrêsa Avila có thể được gọi là một trợ thủ đắc lực của Chúa Thánh Thần, Đấng là vị thầy đích thực “nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta” và dạy chúng ta “biết cầu nguyện thế nào cho phải” (x. Rm 8,22-27).
Thực ra, Têrêsa đã bắt đầu đời tu theo một phong cách mà chính ngài nhìn nhận là xoàng xĩnh, trong bối cảnh khủng hoảng suy thoái của Dòng Cát minh. Năm 39 tuổi, Têrêsa được ơn hoán cải, cùng với thao thức cải tổ hội dòng, giúp biến đổi các Đan viện thành những nhà cầu nguyện chiêm niệm đích thực, với nền nếp tu trì nghiêm chỉnh, thay vì là những ‘nhà nội trú của các con nhà giàu phóng túng’. Sứ mạng này đã được ngài theo đuổi cho đến cuối đời. Ngài mất năm 1582 (67 tuổi).
Cầu nguyện ‘tâm nguyện’, theo Têrêsa, là hành trình đi đến kết hợp mật thiết với Chúa trong sự gần gũi của tình bạn. Nó là chuyển động từ trái tim tới trái tim. Nó cũng là hành trình dứt bỏ các quyến luyến đối với những gì không thuộc về Thiên Chúa. Trong tiến trình đời sống cầu nguyện, người ta ngày càng hưởng ứng hành động của Chúa nhiều hơn, và bớt tự mình loay hoay xoay xở hơn, cho đến mức để Chúa hoàn toàn chủ động và mình hoàn toàn thụ động đón nhận. Đặc biệt, Têrêsa xác nhận mạnh mẽ rằng cầu nguyện là điều quí nhất, và ai cầu nguyện cách chân thực thì chắc chắn sẽ kinh nghiệm sự biến đổi trong con người và đời sống của mình.
Những kinh nghiệm về cầu nguyện cũng là những kinh nghiệm về đời sống tâm linh nói chung. Nơi Têrêsa, niềm khao khát kết hợp với Chúa có thể được diễn tả bằng những lời của thánh Phaolô nói về “mọi loài thụ tạo rên siết trong cơn đau đớn như lúc sinh nở” – thật vậy, Têrêsa là một con người của niềm hy vọng, của đức cậy: “Nếu chúng ta hy vọng điều chúng ta không trông thấy, chúng ta sẽ kiên tâm trông đợi” – như đoạn Thư Rôma dẫn ở trên.
Hình ảnh cành nho/thân nho của Tin Mừng Gioan (15,1-8) cũng có thể diễn tả rất hay về niềm khao khát Ở LẠI với Chúa mà Têrêsa cảm nghiệm nơi trung tâm linh hồn mình. Sự ở lại và sự kết hợp này là vấn đề sống chết, cũng là điều kiện thiết yếu để cành nho linh hồn sinh hoa trái… Mừng thánh Têrêsa Avila, chúng ta hãy nghe chính ngài nhắn nhủ:
“Đừng để điều gì quấy rầy bạn,
đừng để điều gì làm bạn sợ hãi,
Ai có Chúa
sẽ không thiếu thốn gì:
Chỉ mình Chúa là đủ.”
Lm. Lê Công Đức