Cây Biết Lành Biết Dữ! (12.02.2025 Thứ Tư Tuần V Thường Niên)
Ngày đăng: Tháng 2 11, 2025Thuở ấy, buổi ban đầu, Vườn Địa Đàng đầy hoa thơm trái ngọt. Đặc biệt, giữa vườn có hai cây, là ‘cây sự sống’ và ‘cây biết lành biết dữ’. Mọi kịch tính cũng đến từ hai cây này…
Tại sao hai cây? Là để chọn lựa, ăn trái cây nào… Bởi Chúa đã nói rõ, cây này được ăn, cây kia thì không. Hai cây này mời gọi TỰ DO của con người. Vì Chúa bảo, Chúa gợi ý, nhưng Chúa đã ban tự do thì Chúa để con người tự do quyết định, chứ không ép buộc.
Cây sự sống được mời chào… như bao nhiêu cây trái thơm lành khác, ăn vào sẽ sống. Còn cây ‘biết lành biết dữ’ đứng đó giữa vườn dường như để thử thách. Nó không được mời chào, mà trái lại nó được cảnh báo: Đừng ăn, vì ăn vào sẽ chết! Nó là ‘cây sự chết’.
Cái tên ‘cây biết lành biết dữ’ thật vô cùng hàm súc. Cái tên này chất chứa tất cả nền tảng sâu xa nhất của luân lý và linh đạo Do thái-Kitô giáo. Chỉ Thiên Chúa mới biết, hay quyết định, điều gì lành, điều gì dữ, điều gì tốt, điều gì xấu. Nói thật đúng, Chúa muốn điều gì, thì đó là điều tốt, và ngược lại.
Nghĩa là, không phải vì một điều gì đó tốt, nên Chúa muốn. Mà vì Chúa muốn, nên nó tốt! Phân định tốt xấu, vì thế, chính là phân định xem ý Chúa muốn gì. Cây biết lành biết dữ là thử thách, theo nghĩa là cám dỗ. Con người muốn tự mình quyết định tốt xấu, đó là muốn tiếm quyền của Thiên Chúa, muốn tự do khỏi ý muốn của Thiên Chúa, muốn bằng Thiên Chúa. Con rắn đã dụ dỗ con người theo hướng này, và con người đã bị lừa, ăn trái cây ‘biết lành biết dữ’!
Tội nào chúng ta phạm cũng ở trong lốt cái tốt. Chúng ta ích kỷ vì nghĩ nó tốt, tham lam vì nghĩ nó tốt, ghét ghen, oán hận, kiêu căng, lăng loàn, vân vân… vì nghĩ nó tốt – ít là tốt cho mình vào lúc đó. Nhưng Chúa không muốn những điều đó, nên chúng xấu. Ngay cả những gì có vẻ tốt, hoặc ta chân thành nghĩ là tốt, mà Chúa không muốn và Chúa đề nghị một điều khác, thì điều tưởng là tốt kia cũng trở thành xấu rồi! Một ví dụ, Giuse nghĩ rằng bỏ Maria cách kín đáo là một chọn lựa tốt, nhưng Chúa muốn Giuse đón Maria về chung sống, vì thế Giuse đã gạt ý mình đi, và làm theo điều Chúa mách bảo!
Việc phân định để nhận ra ý Chúa thật quan trọng biết bao!
Lm. Lê Công Đức