Tương Quan Giữa Đặc Sủng Và Cơ Chế Trong Phong Cách Đồng Hành Đồng Nghị Của Giáo Hội (27.12.2024 Thứ Sáu, Ngày Ba Trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh – Thánh Gioan Tông Đồ)
Ngày đăng: Tháng 12 27, 2024Thánh Gioan tự giới thiệu về mình với sự nhấn mạnh là chứng nhân cụ thể và trực tiếp: đã nghe, đã thấy, đã sờ đến! Nhưng nghe, thấy và sờ cái gì? Ngôi Lời Hằng Sống! Chính sự sống đã tỏ hiện ra! Hoá ra điều mà Gioan nắm bắt được một cách hữu hình, cụ thể, khả giác ấy là thực tại siêu việt (Ngôi Lời Thiên Chúa), rất thực mà rất vô hình (sự sống). Đây là đặc sủng chiêm niệm và đức tin thâm sâu của Gioan, người môn đệ được Chúa Giêsu thương mến.
Đó là kinh nghiệm tổng quát của Gioan về Chúa Giêsu, chứa đựng toàn bộ câu chuyện Gioan gặp gỡ, được gọi đi theo và gắn bó với Chúa. Lời chứng rằng mình “đã nghe, đã thấy, đã sờ đến…” chính là lời tuyên xưng của Gioan rằng Chúa Giêsu bằng xương bằng thịt ấy đích thực là Ai.
Còn cách riêng trong câu chuyện mồ trống, Gioan “đã thấy và đã tin”! Thấy gì và tin gì? Thấy tảng đá cửa mộ nằm dạt ra một bên, thấy các khăn liệm xác và khăn che mặt nằm đó, thứ nào ra thứ nấy… Gioan không thấy Chúa Giêsu… nhưng Gioan tin rằng Chúa đã sống lại và đang sống. Từ thực tại được thấy cho tới thực tại được tin có một bản lề là trực giác của một tâm hồn chiêm niệm. Không có một mối nối kết nào (dù theo lôgic nào) giữa hai thực tại ấy, ngoài chiêm niệm và trực giác siêu nhiên!
Gioan không chỉ chạy nhanh hơn Phêro, mà sự chiêm niệm và trực giác siêu nhiên của Gioan xem ra cũng bén nhạy hơn Phêro. Nhưng Gioan không tự tiện xông thẳng vào bên trong mồ trống, mà biết dừng lại, chờ Phêro đến và bước vào trước! Gioan không dựa vào đặc sủng được ban cho mình để tự cho phép mình bất chấp cơ chế, vốn cũng do Thầy thiết lập, trong đó Phêro là người đứng đầu.
Ta hiểu tại sao trình thuật này (còn có nhân vật Maria Madalena nữa) được chọn là trình thuật số một trong một loạt các câu chuyện hậu Phục sinh để minh hoạ cho phong cách đồng hành đồng nghị của Giáo hội, vốn được thúc đẩy đặc biệt trong thời của chúng ta (x. Văn kiện Chung kết THĐGM lần thứ 16).
Thánh Gioan Tông đồ không chỉ là bậc thầy của chiêm niệm và chia sẻ hoa trái của chiêm niệm, mà còn là mẫu gương cho chúng ta về cảm thức Giáo hội, cách riêng về phong cách đồng hành đồng nghị của Giáo hội.
Lm. Lê Công Đức