“Con Đường Tổng Hợp” Của Gioan Tông Đồ Và Gioan Tẩy Giả (02.01.2025 Thứ Năm Trước lễ Hiển Linh)

Là chứng nhân trực tiếp biến cố Chúa Giêsu Kitô và là một tâm hồn chiêm niệm thâm sâu, lại có cơ hội chiêm niệm dài lâu, thánh Gioan ở tuổi xế chiều viết sứ điệp cho các tín hữu rất cô đọng và hàm súc. Độc giả hời hợt, chưa đủ chiều sâu kinh nghiệm tâm linh một mức nào đó, có lẽ không hứng thú lắm khi nghe thánh Gioan nói, thậm chí có thể cảm thấy nhàm chán. Nhưng nếu biết dừng lại, chậm lại, nghiền ngẫm kỹ một chút, thì người ta sẽ nhận ra xác tín sâu xa của thánh Gioan và nhận ra những tinh tuý kết đọng trong lời ngài nói. “Ai tuyên xưng Chúa Con thì cũng được có Chúa Cha… Nếu điều các con đã nghe từ ban đầu vẫn ở lại trong các con, thì các con cũng được ở lại trong Chúa Con và Chúa Cha nữa. Và này là điều Người đã hứa cho chúng ta, đó là sự sống đời đời”.

Ta nhận ra, Gioan rất xác tín về sự cần thiết phải ‘ở lại’ trong Chúa Giêsu, cũng như về Chúa Giêsu là ‘sự sống’ ở trong Chúa Cha. Trong cùng văn mạch này, ta cũng đọc thấy sự khẳng định mạnh mẽ người tín hữu nhận lãnh Thánh Thần của Chúa Giêsu, tức “được xức dầu”, thì sẽ ở lại trong Người là sự thật, và không có sự dối trá! Chúng ta nhớ lại, chính Tin Mừng Gioan cung cấp cho ta thông điệp rõ rệt về Chúa Giêsu là đường, sự thật, sự sống… và về tầm quan trọng sống chết của việc ở lại trong Người! Quan trọng không kém gì thông điệp ‘Thiên Chúa là tình yêu’ vậy!

Gioan nhắc lại cho các tín hữu cái tinh tuý của sứ điệp Kitô giáo, mà ngài gọi là “điều các con đã nghe từ đầu”. Ta có thể liên tưởng đến lời rao giảng tiên khởi (kerygma) của các Tông đồ về Chúa Giêsu đã chết và sống lại, được Thiên Chúa đặt làm Đấng Cứu Độ, và tất cả việc người ta cần làm là tin và đón nhận Người! Bởi Người là Tình Yêu thương xót nhập thể, là Đường, Sự Thật, Sự Sống…!

Đó cũng là ‘con đường tổng hợp’, như Đức thánh cha Phanxico nói về con đường tổng hợp của thánh nữ Têresa Hài đồng Giêsu. Nhiều khi chúng ta có cái cám dỗ thích nghe những bài giảng ‘tung hứng ngôn từ’, thích sa đà vào những phân tích nặng mùi hàn lâm cao siêu, hay lan man trong những tiểu tiết lạc xa trọng tâm, mà bỏ qua không chịu nắm bắt điều thực sự là tinh tuý! Ta chỉ ‘like’ cái mình thích nghe, mà không có khả năng ‘like’ điều Chúa thích nói (thường qua những diễn đạt mang tính chất của ‘con đường tổng hợp’)!

Một Gioan khác, là Gioan Tẩy giả, cũng mang phong cách ‘con đường tổng hợp’ rất rõ. Là người rao giảng, nhưng Gioan Tẩy giả không múa may chữ nghĩa rườm rà. Ông vào thẳng vấn đề (go to the point) cách rõ ràng và trực tiếp. Người ta nghi ông là Đấng Kitô, ông nói ‘KHÔNG’, và ông hướng họ thẳng đến Đấng Kitô đích thực. “Đây là Chiên Thiên Chúa; đây là Đấng gánh tội trần gian!”…

Dân chúng ‘like’ Gioan. Còn các bậc ưu tú thì dù tò mò hóng nghe Gioan nhưng nhất định không ‘like’! Phải chăng đây là điều mà chúng ta cần suy nghĩ?

Lm. Lê Công Đức