Cởi Mở Và Bao Gồm, Không Đóng Kín Và Loại Trừ (29.09.2024 Chúa Nhật XXVI Thường Niên)
Ngày đăng: Tháng chín 29, 2024Chuyện ở Bài Đọc trích sách Dân số: Thần Trí được ban cho bảy mươi bô lão, trong đó có cả hai ông không có mặt trong nhà xếp, vì vẫn còn trong lều trại. Hai ông lên tiếng nói tiên tri. Giô suê không hài lòng về điều này và đã yêu cầu Mô sê cấm hai ông không được nói tiên tri. Mô sê không đáp ứng yêu cầu ấy, ngược lại, đã trả lời rằng “ước gì toàn dân được nói tiên tri”! (x. Ds 11,25-29).
Ta thấy nơi Giô suê thái độ ganh tị, phân bì, và loại trừ người ta vì điều tốt lành nơi họ! Trường hợp tương tự cũng được thấy trong bài Tin Mừng (x. Mc 9,37-42.44.46-47): Môn đệ Gioan thấy một người không thuộc nhóm mình nhưng đã nhân danh Thầy Giêsu mà trừ quỉ, Gioan và anh em đã ngăn cấm người ấy. Các ông đơn sơ nghĩ như vậy là đúng đắn, nhưng Chúa Giêsu bảo: “Ðừng ngăn cấm y, vì chẳng ai có thể nhân danh Thầy mà làm phép lạ, rồi liền đó lại nói xấu Thầy. Ai chẳng chống đối anh em, là ủng hộ anh em. Ai nhân danh Thầy mà cho anh em một ly nước vì lẽ anh em thuộc về Ðấng Kitô, Thầy bảo thật anh em: kẻ đó sẽ không mất phần thưởng đâu”.
Rõ ràng, Chúa Giêsu chủ trương cởi mở và bao gồm, chứ không đóng kín và loại trừ. Những năng lực Chúa ban, như trừ quỉ ở đây hay nói tiên tri trong câu chuyện sách Dân số, là ân sủng đặc biệt. Còn nhóm này hội nọ, xét như tổ chức hữu hình, là những cơ chế. Chiều kích cơ chế là để phục vụ cho chiều kích đặc sủng, nó không kiểm soát đặc sủng như một chủ nhân có toàn quyền. Chỉ Thiên Chúa mới là chủ nhân có toàn quyền trên các ân sủng của Ngài.
Cơ chế phục vụ cho đặc sủng; vậy đặc sủng phục vụ cho cái gì? Phục vụ con người, trước hết là người nghèo khổ, người yếu thế, người bé mọn. Đoạn Thư Gia cô bê hôm nay (Gc 5,1-6) là một bản cáo trạng vạch trần sự lãnh đạm, độc ác và phi nhân của những người giàu bóc lột người nghèo: “Các ngươi đã ăn uống say sưa ở đời này, lòng các ngươi đã tận hưởng khoái lạc trong ngày sát hại. Các ngươi đã lên án và giết chết người công chính, vì họ đã không kháng cự lại các ngươi”… Bản cáo trạng này bảo vệ người nghèo khổ, bé mọn – và xác nhận rằng họ phải được quan tâm phục vụ chứ không thể bị khai thác bóc lột bởi kẻ giàu… Bởi nếu con người bị bỏ quên, bị loại trừ, thì chiều kích đặc sủng và – do đó – cả chiều kích cơ chế (chẳng hạn, của Giáo hội) cũng chẳng để làm gì!
Chính trong nhãn giới trân trọng con người này mà ta hiểu sự nhấn mạnh của Chúa Giêsu về giá trị của một ly nước lã được chia sẻ nhân danh Người, cũng như về sự tồi tệ của những gương xấu làm hư hỏng những anh em bé mọn của Người! Ly nước lã là một việc tốt có vẻ nhỏ nhưng không nhỏ. Gây gương xấu cho một người bé mọn, cũng có vẻ chuyện nhỏ nhưng không hề nhỏ. Cả hai điều đó, tốt và xấu, đều là chuyện lớn trước mặt Chúa!
Xin Chúa giúp ta vượt qua thói kiêu căng ganh tị, để tôn trọng hoạt động của ân sủng Chúa. Xin cho ta biết cởi mở và bao gồm, chứ không đóng kín và loại trừ. Bởi con người là con đường của Thiên Chúa, nên con người cũng phải là con đường của chúng ta…
Lm. Lê Công Đức